បិយវគ្គវណ្ណនា

១៦. បិយវគ្គ

២០៩.          អយោគេ យុញ្ជមត្តានំ,    យោគស្មិញ្ច អយោជយំ;

អត្ថំ ហិត្វា បិយគ្គាហី,     បិហេតត្តានុយោគិនំ។

បុគ្គលកាលប្រកបខ្លួនទុកក្នុងអំពើដែលមិនគួរប្រកប មិនប្រកបខ្លួនក្នុងអំពើដែលគួរប្រកប  លះ​បង់ប្រយោជន៍ចេញហើយ កាន់យកតាមគាប់ចិត្ត រមែងស្រឡាញ់ បុគ្គលអ្នកប្រកប​តាម​ខ្លួន។

២១០.             មា បិយេហិ សមាគញ្ឆិ,   អប្បិយេហិ កុទាចនំ;

បិយានំ អទស្សនំ ទុក្ខំ,   អប្បិយានញ្ច ទស្សនំ។

កុំគប់រកសត្វនិងសង្ខារទាំងឡាយដែលជាទីស្រឡាញ់ នឹងមិនជាទីស្រឡាញ់ក្នុងកាលណា ៗ ឡើយ ព្រោះថាការមិនចួបប្រសព្វសត្វនិងសង្ខារជាទីស្រឡាញ់ក្ដី ការចួបប្រសព្វ​សត្វនិង​សង្ខារ​មិនជាទីស្រឡាញ់ក្ដី ជាហេតុនាំមកនូវទុក្ខ។

២១១.             តស្មា បិយំ ន កយិរាថ,           បិយាបាយោ ហិ បាបកោ;

គន្ថា តេសំ ន វិជ្ជន្តិ,         យេសំ នត្ថិ បិយាប្បិយំ។

ព្រោះហេតុនោះ បុគ្គលមិនគួរធ្វើសត្វនិងសង្ខារអោយជាទីស្រឡាញ់ ព្រោះការព្រាត់ព្រាស​ចាកសត្វនិងសង្ខារជាទីស្រឡាញ់ជាសភាពអាក្រក់ ការស្រឡាញ់និងការស្អប់ មិនមានដល់ពួកជនណា កិលេសគ្រឿងចាក់ស្រះទាំងឡាយ តែងមិនមានដល់ពួកជននោះ។

២១២.             បិយតោ ជាយតី សោកោ,       បិយតោ ជាយតី ភយំ;

បិយតោ វិប្បមុត្តស្ស,       នត្ថិ សោកោ កុតោ ភយំ។

សេចក្ដីសោកកើតអំពីសេចក្ដីស្រឡាញ់ ភ័យកើតអំពីសេចក្ដីស្រឡាញ់ កាលបើរួចស្រឡះចាក សេចក្ដីស្រឡាញ់ហើយ សេចក្ដីសោកក៏លែងមាន ភ័យនឹងមានមកពីណា។

២១៣.                        បេមតោ ជាយតី សោកោ,       បេមតោ ជាយតី ភយំ;

បេមតោ វិប្បមុត្តស្ស,        នត្ថិ សោកោ កុតោ ភយំ។

សេចក្ដីសោកកើតអំពីសេចក្ដីស្រឡាញ់ ភ័យកើតអំពីសេចក្ដីស្រឡាញ់ កាលបើរួចស្រឡះចាកសេចក្ដីស្រឡាញ់ហើយ សេចក្ដីសោកក៏លែងមាន ភ័យនឹងមានមកពីណា។

២១៤.             រតិយា ជាយតី សោកោ,          រតិយា ជាយតី ភយំ;

រតិយា វិប្បមុត្តស្ស,          នត្ថិ សោកោ កុតោ ភយំ។

សេចក្ដីសោកកើតអំពីតម្រេក ភ័យកើតអំពីតម្រេក កាលបើរួចស្រឡះចាកតម្រេកហើយ សេចក្ដីសោកក៏លែងមាន ភ័យនឹងមានមកពីណា។

២១៥.             កាមតោ ជាយតី សោកោ,     កាមតោ ជាយតី ភយំ;

កាមតោ វិប្បមុត្តស្ស,      នត្ថិ សោកោ កុតោ ភយំ។

សេចក្ដីសោកកើតអំពីកាម ភ័យកើតអំពីកាម កាលបើរួចស្រឡះចាកកាមហើយ សេចក្ដីសោក ក៏លែងមាន ភ័យនឹងមានមកពីណា។

២១៦.             តណ្ហាយ ជាយតី សោកោ,     តណ្ហាយ ជាយតី ភយំ;

តណ្ហាយ វិប្បមុត្តស្ស,     នត្ថិ សោកោ កុតោ ភយំ។

សេចក្ដីសោកកើតអំពីតណ្ហា ភ័យកើតអំពីតណ្ហា កាលបើរួចស្រឡះចាកតណ្ហាហើយ សេចក្ដី​សោកក៏លែងមាន ភ័យនឹងមានមកពីណា។​

២១៧.                        សីលទស្សនសម្បន្នំ ,                ធម្មដ្ឋំ សច្ចវេទិនំ;

អត្តនោ កម្ម កុព្វានំ,      តញ្ជនោកុរុតេ បិយំ។

ជនតែងធ្វើបុគ្គលដែលបរិបូណ៌ដោយសីលនិងការឃើញត្រូវ ឋិតនៅក្នុងធម៌ ពោលសច្ចធម៌ ជាប្រក្រតី ធ្វើកម្មជារបស់ខ្លួននោះអោយជាទីស្រឡាញ់។

២១៨.             ឆន្ទជាតោ អនក្ខាតេ,      មនសា ច ផុឋោ សិយា;

កាមេសុ ច អប្បដិពទ្ធចិត្តោ,     ឧទ្ធំសោតោតិ វុច្ចតិ។

បុគ្គលអ្នកមានសេចក្ដីប្រាថ្នាចំពោះព្រះនិព្វាន ដែលគេនិយាយប្រាប់គ្នាមិនបានផង ជាអ្នក​មាន​មគ្គចិត្តនិងផលចិត្តប៉ះពាល់ហើយផង មានចិត្តមិនប្រតិព័ន្ធក្នុងកាមផង តថាគតហៅថាជាអ្នកមានខ្សែមគ្គប្រព្រឹត្តទៅក្នុងខាងលើ។

២១៩.             ចិរប្បវាសិំ បុរិសំ,   ទូរតោ សោត្ថិមាគតំ;

ញាតិមិត្តា សុហជ្ជា ច,    អភិនន្ទន្តិ អាគតំ។

ពួកញាតិក្ដី មិត្រក្ដី សំឡាញ់ក្ដី រមែងត្រេកអរនឹងបុរសដែលឃ្លាតគ្នា អស់កាលយូរមកអំពី​ចម្ងាយដោយសួស្ដី មកដល់ហើយ។

២២០.             តថេវ កតបុញ្ញម្បិ,          អស្មា លោកា បរំ គតំ;

បុញ្ញានិ បដិគណ្ហន្តិ,        បិយំ ញាតីវ អាគតំ។

យ៉ាងណាមិញ បុណ្យទាំងឡាយតែងទទួលបុគ្គលដែលបានធ្វើបុណ្យ ច្យុតអំពីមនុស្សនេះ ទៅ​កាន់លោកខាងមុខ ដូចញាតិទាំងឡាយ ទទួលបុរសជាទីស្រឡាញ់ទើបមកដល់ ដូច្នោះ​ឯង។

បិយវគ្គវណ្ណនា និដ្ឋិតា ។